کد مطلب:40373 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:13

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

الف ـ آيا نزول قرآن بر پيامبر6 دفعي بوده است يا تدريجي؟

ب ـ در صورت دفعي بودن نزول، اشكالات زير، چگونه توجيهپذير است؟

1. چرا در آغاز نزول وحي، وقتي به پيامبر6 خطاب ميشود: اِقْرءْ; بخوان حضرت فرمودند; نميتوانم بخوانم و از اين جهت، حالت اضطراب و نگراني داشتند؟

2. با توجه به بيان قرآن كريم در سورة قدر كه ميفرمايد: ما قرآن را در شب قدر ناز كرديم، شب قدر دانستن 27 رجب، صحيح نخواهد بود.

الف ـ دربارة شيوة نزول قرآن، از نظر دفعي يا تدريجي بودن، دو دسته آيات وجود دارند كه بر اين مطلب دلالت ميكنند; از جمله آياتي كه بر نزول دفعي قرآن دلالت دارند، آيات سورة مباركة قدر و آية سوم از سورة دخان است. در اين آيات از نزول قرآن به انزال تعبير شده كه ظهور آن در نزول دفعي است. در كنار آيات فوق، آيات ديگري از نزول قرآن به صورت تدريجي سخن به ميان آوردهاند; از آن جمله است آيات 106 از سورة اسرأ و 32 فرقان. در اين آيات، افزون بر استفاده از واژة تنزيل كه بر نزول تدريجي دلالت ميكنند; به تدريجي بودن نزول قرآن تصريح شده است; مثلاً در سورة اسرأ، آية 106 ميخوانيم: وقُرءانـًا فَرَقنـَهُ لِتَقرَاَهُ عَلَي النّاسِ عَليَ مُكثٍ ونَزَّلنـَهُ تَنزيلا; و قرآني را جزء به جزء بر تو فرستاديم تا تو نيز به تدريج بر مردم قرائت نمايي. اين كه چرا نزول قرآن به دو طريق صورت گرفته، چون مورد سؤال نيست، بدان نميپردازيم.

ب ـ 1 ـ پيش آمدن حالت مزبور براي پيامبر6، به دفعي يا تدريجي بودن نزول قرآن كريم ارتباطي ندارد و در هر دو صورت ميتوانست واقع شود. شايد علت آن وقوع ارتباط ميان عالم مادي و عالم غيب براي پيامبر بوده است كه پيش آمدن حالت مزبور در چنين وضعيتي تا حدودي طبيعي مينمايد. قلب مبارك پيامبر، هنگام تلقي و دريافت وحي، كه فرايند دقيق آن مشخص نيست، با چنان وضعيتي، مواجه ميگرديد.

ب ـ 2 ـ با فرض اين كه شب قدر، 27 رجب هم باشد; اين كه قرآن در آن شب به گونة دفعي نازل شده باشد، منافاتي وجود ندارد، چرا كه در همين شب، به طور دفعي نازل شده است، هر چند با كنار هم قرار گرفتن آيات سورة قدر و آية 185 بقره، اين احتمال كه شب قدر در غير از ماه مبارك رمضان باشد، بسيار بعيد مينمايد.